Αφιέρωμα στην τέχνη του κοσμήματος

Η αγάπη της κατασκευής

Αναγνωρίζοντας και υμνώντας τα κοσμήματα ως μία από τις αρχαιότερες τέχνες, σας παρουσιάζουμε και σε αυτό το τεύχος «ιστορίες- αγάπης» μεταξύ σύγχρονων Ελλήνων κατασκευαστών κοσμημάτων και της τέχνης τους. 

Αυτοί οι καλλιτέχνες – κατασκευαστές μοιράζονται μαζί μας τη σχέση τους με το κόσμημα και μας αφηγούνται την προσωπική τους διαδρομή, 
αποτελώντας πηγή θαυμασμού και έμπνευσης.


της Κατερίνας Σπανούδη

Unravel

Η Ελένη Κουσουρή είναι αρχιτέκτονας και σχεδιάστρια κοσμημάτων που χρησιμοποιεί εργαλεία 3D printing, κι έχει το δικό της brand με το όνομα «unravel» στην Κηφισιά.  Από πάντα την ενδιέφερε το ψηφιακό κομμάτι και ο αλγοριθμικός σχεδιασμός στην αρχιτεκτονική, και βλέπει τα κοσμήματα ως μία μικρή κλίμακα στην οποία μπορεί να εφαρμόσει αυτές τις αρχιτεκτονικές κατασκευές. 


Το 2016 επέστρεψε στην Ελλάδα μετά από κάποια χρόνια διαμονής στο εξωτερικό και τότε γεννήθηκε το «unravel», με κοσμήματα από άρωμα Ελλάδας, που μεταφέρουν και επικοινωνούν τα σπουδαία στοιχεία του ελληνικού πολιτισμού.

Δίνοντας μεγάλη βαρύτητα στην ιστορία πίσω από το κόσμημα, και μεταφράζοντάς τη σε όσο το δυνατόν πιο αφαιρετικές μορφές, η Ελένη κατασκευάζει minimal κοσμήματα που επικοινωνούν με διακριτικό αλλά ξεκάθαρο τρόπο εκείνο που θέλει να πει. Έτσι, στις συλλογές της είναι διάχυτες οι επιρροές από τα αρχαιοελληνικά γλυπτά και τη φιλοσοφία, ενώ έχει αφιερώσει μία ολόκληρη συλλογή στη θεωρία του Πλάτωνα για τα στοιχεία της φύσης, το καθένα από τα οποία παίρνει στέρεο σχήμα. Σε αυτήν, αναπαρίστανται τα «πλατωνικά στερεά»: το δωδεκάεδρο σχήμα συμβολίζει το σύμπαν, το τετράεδρο τη φωτιά, ο κύβος αναπαριστά τη γη, το οκτάεδρο είναι ο αέρας και το εικοσάεδρο συμβολίζει το νερό.


Η Ελένη με αυτόν τον τρόπο φτιάχνει ιδιαίτερα και περίτεχνα σχήματα «με όσο γίνεται πιο λίγα μέσα, σα να κρατάς μία πένα και με μία γραμμή να μπορείς να πεις αυτό το οποίο θέλεις», όπως δηλώνει η ίδια. Κι έπειτα, ένα τέτοιο σχέδιο γίνεται κόσμημα και μπορεί κάποιος να το φορέσει, να το έχει στο σώμα του, να αλληλεπιδράσει με αυτό, δίνοντας ζωή στη μαγεία της τέχνης.

Η τεχνολογία που κατά κύριο λόγο χρησιμοποιεί για τα κοσμήματα της ονομάζεται lazer synthering με SLS 3D εκτύπωση, όπου στην υπάρχουσα πούδρα έρχεται ο printer και εναποθέτει κόλλα χτίζοντας το αντικείμενο στρώση-στρώση. Ωστόσο, για αντικείμενα μεγαλύτερου μεγέθους, όπως βάζα χρησιμοποιεί PLA 3D εκτύπωση, η οποία έχει σα βάση φυσικά υλικά όπως το καλαμπόκι και το ζαχαροκάλαμο. Τέλος, υπάρχει και η fine collection, η οποία αποτελείται από ασημένια κοσμήματα τα οποία χυτεύονται σε καλούπια εκτυπωμένα με 3D printing.


Όραμα της Ελένης είναι κάποια στιγμή να κάνει μία πιο καλλιτεχνική έκθεση, με γλυπτά μεγαλύτερου μεγέθους όπου θα μπορεί να επικοινωνήσει σε μία πιο διευρυμένη κλίμακα όσα επιθυμεί, διατηρώντας φυσικά τις ξεχωριστές συλλογές κοσμημάτων της, οι οποίες με ένα συμβολικό χαρακτήρα μοιάζουν να κουβαλούν τους ψιθύρους της ιστορίας.

Τάνια Δρακίδου

Η Τάνια Δρακίδου είναι σχεδιάστρια και κατασκευάστρια κοσμημάτων και «κουβαλά» αυτό το μικρόβιο της καλλιτεχνικής χειροτεχνίας από παιδί. Έφτιαχνε δικά της κοσμήματα ήδη από όταν πήγαινε στο γυμνάσιο, κυρίως χρησιμοποιώντας πλαστοπηλό, και ως τελειόφοιτη μαθήτρια αποφάσισε να σπουδάσει σε σχολή αργυροχρυσοχοϊας, όπου και εργάστηκε στη συνέχεια ως καθηγήτρια για δύο χρόνια.


Ωστόσο το όνειρό της ήταν να ανοίξει το δικό της εργαστήριο και με αυτή την αεικίνητη όρεξη για δημιουργία κατασκεύαζε τα δικά της κομμάτια, ένα από τα οποία κέρδισε το πρώτο βραβείο σε έναν πανελλήνιο διαγωνισμό της ΠΟΒΑΚΩ το 2002. Το έπαθλο του διαγωνισμού ήταν ένα μικρό περίπτερο στην έκθεση «Χρυσός και Ασήμι» (τη σημερινή AIJS) και με αυτόν τον τρόπο η Τάνια έκανε τα πρώτα της βήματα στη χονδρική.


Έχει δουλέψει με χρυσό και μπριγιάντ, αλλά πλέον τα κοσμήματά της είναι κυρίως ασημένια, ενώ διαθέτει και μία συλλογή με χρυσά Κ14 σκαλιστά.


Η έδρα της είναι στην καρδιά της πρωτεύουσας, στο Σύνταγμα, και από εκεί διοχετεύει τις ιδέες της σε διαχρονικά σχέδια. Όπως μας είπε και η ίδια, κάθε φορά που κατασκευάζει ένα κόσμημα το οραματίζεται φορεμένο από μία γυναίκα σε ένα μαύρο φόρεμα, χωρίς κανένα «εφέ» και καμία περιττή προσθήκη. Απλώς μία γυναίκα που φορά ένα ζευγάρι σκουλαρίκια της Τάνιας και ένα μαύρο φόρεμα. Αυτή είναι η επιτομή του αυθεντικού κοσμήματος, που δεν πάει με τη μόδα, αλλά μένει στα χρόνια και στέκεται σε κάθε περίσταση ως μοναδικό αξεσουάρ.

Έχοντας αυτή τη λογική, η Τάνια τροφοδοτεί συνεχώς τη δημιουργικότητά της, αναζητώντας έμπνευση και φρέσκιες ιδέες στα απλά και καθημερινά πράγματα: σε βιβλία, παραστάσεις, ταινίες, σχήματα της φύσης, ταξίδια, εκθέσεις, αλλά και στις προηγούμενες συλλογές της. Διατηρώντας μία συνοχή ανάμεσα στις συλλογές προσπαθεί ταυτόχρονα να πρωτοτυπεί και να ανανεώνεται. 


Εξάλλου, αυτό μας αναφέρει πως είναι και το κλειδί της επιτυχίας, οι φρέσκιες και πρωτότυπες ιδέες σε συνδυασμό με μπόλικη επιμονή και υπομονή αλλά και ενημέρωση για τις εξελίξεις του κλάδου και την παγκόσμια κατάσταση του κοσμήματος. «Είμαστε τυχεροί γιατί είμαστε σε μία χώρα με αρκετό τουρισμό, οπότε τα πράγματα αν τα καταφέρεις μπορούν να φύγουν στο εξωτερικό», σημειώνει.


Στόχος της Τάνιας είναι να συνεχίσει να φτιάχνει όμορφα κοσμήματα με την ίδια έμπνευση, υπερνικώντας τις δυσκολίες της εποχής και εξελίσσοντας τη δημιουργικότητά της στο έπακρο!

taniadrakidou@hotmail.com 
Τ: +30 6944 888600

Γιάννης Στεμπίλης

Ο Γιάννης Στεμπίλης συνάντησε τυχαία την κοσμηματοποιΐα, σα μία γνωριμία από εκείνες που ποτέ δε φανταζόμαστε πως θα κρατήσουν μια ζωή. Όντας καλλιτεχνική φύση από παιδί, ζωγράφιζε, σχεδίαζε, έπαιζε μουσική σε διάφορα συγκροτήματα, και στο λύκειο κλήθηκε να βοηθήσει τον πατέρα ενός φίλου στο εργαστήριο κοσμημάτων τους. Έτσι, μία ακόμη τέχνη ήρθε να προστεθεί στις ασχολίες του, η οποία έμελλε μάλιστα να γίνει επάγγελμα. 


Με ένα κενό μίας δεκαπενταετίας από το 2010 έως το 2024, κατά την οποία επικεντρώθηκε στις εικαστικές δημιουργίες -που συνδυάζοντας τεχνικές κοσμημάτων ήταν σκαλισμένες πάνω σε μέταλλα- ο Γιάννης επιστρέφει φέτος δυναμικά στον κόσμο του κοσμήματος μένοντας πιστός στο ξεχωριστό του στυλ.

Από μικρός δούλεψε σε πολλά εργαστήρια της Αθήνας, μέχρι που το 1993 άνοιξε το δικό του. Όλα τα κοσμήματά του είναι από ασήμι σε ματ υφή με μία πιο brutal, industrial αισθητική, σε χοντροκομμένη γραμμή. Όπως υποστηρίζει και ο ίδιος, θέλει χώρο για να εκφράζεται, βλέποντας τα κοσμήματά του σαν γλυπτικές παλέτες στις οποίες μπορεί να δημιουργήσει με ελευθερία και άνεση τα σχέδια που του αρέσουν.  «Με ενδιαφέρει το σχέδιο του κοσμήματος και γι’ αυτό προτιμάω τα κοσμήματα χωρίς πέτρες, για να μπορεί να αναδεικνύεται το design τους».
Επίσης ποτέ δεν έχει χρησιμοποιήσει χρυσό, γιατί δε θέλει τίποτα να προσθέτει αξία στα κοσμήματά του, πέρα από το ίδιο τους το σχέδιο. «Ήθελα να το αγοράσει κάποιος επειδή εκτιμάει το design του και όχι το υλικό από το οποίο είναι φτιαγμένο».

Έχει εκπροσωπήσει την Ελλάδα σε πολλούς διαγωνισμούς, ενώ τα κοσμήματά του έχουν εμφανιστεί σε ταινίες, σίριαλ και video klip, γεγονός που επισφραγίζει τη μοναδικότητα και τον αναντικατάστατο χαρακτήρα τους.


Μας είπε ότι πηγή έμπνευσής του μπορεί να είναι η γεωμετρία, το design, αλλά και η μελέτη του σώματος. Προκειμένου τα κοσμήματά του να είναι άνετα και ελαφριά, παρά τον όγκο τους, ο Γιάννης μελετά κάθε φορά τον κατάλληλο τρόπο με τον οποίο θα ταιριάξουν στο κάθε σημείο του σώματος, με περίσσεια φροντίδα.


Ακόμη, μας μίλησε για το πώς η χαλαρότητα του νου συμβάλλει στη δημιουργικότητα και την πυροδότηση ιδεών, αλλά και το πώς όταν κάτι είναι συνέχεια στο μυαλό σου κάποιες φορές δε σε αφήνει ούτε να κοιμηθείς!


Έτσι, στόχος του είναι να συνεχίσει να επαγρυπνά για τη δημιουργία μοναδικών κοσμημάτων που θα εκφράζουν την άποψή του και θα ξεχωρίζουν στον κόσμο τόσο των αντρών όσο και των γυναικών.

     stempili@otenet.gr    
Τ: +30 6944 326440

Acme Art

Ο Θοδωρής Χριστόγιαννης μας εκμυστηρεύτηκε τη μεγάλη του αγάπη για το κόσμημα, με ένα αληθινό χαμόγελο και μία αφοπλιστική σιγουριά. Θα έλεγε κανείς ότι ανήκει σε εκείνους τους τυχερούς που από πολύ μικροί γνωρίζουν τι πραγματικά θέλουν να κάνουν στη ζωή τους, αφού από έφηβος ανακάλυψε την τέχνη που συνδύαζε και τα τρία του μεγάλα ενδιαφέροντα: το μοντελισμό, τη ζωγραφική και το σχεδιασμό των κόμιξ. Φυσικά, αυτή ήταν το κόσμημα.


Αφού αποφοίτησε από σχολή αργυροχρυσοχοΐας και εργάστηκε για 5 χρόνια σε εργαστήριο, εδώ και 20 χρόνια έχει το δικό του στο Ηράκλειο Αττικής. Εκεί μπορεί να απολαμβάνει την ησυχία του προαστίου και την προσωπική του έκφραση μέσα από τη δημιουργία ασημένιων ανθρωπόμορφων χαρακτήρων που εξιστορούν τις περιπέτειές τους με κινήσεις στολισμένες με σμάλτο και ημιπολύτιμες πέτρες. Το brand του βαφτίστηκε με το όνομα «acme art» από τους φίλους του, λόγω του «καρτουνίστικου» στυλ που έχουν τα κοσμήματά του, καθώς η ACME ήταν η φανταστική εταιρεία στα κινούμενα σχέδια της Warner Bros.

Πράγματι, στο Θοδωρή αρέσει να φτιάχνει τους δικούς του ήρωες, να τους θέτει σε κίνηση ή σε περίπλοκες καταστάσεις  και να μη βάζει όρια στις ιδέες που του έρχονται. Μας λέει πως αυτό που τον γοητεύει πιο πολύ στην τέχνη του κοσμήματος είναι το άπειρο που έχει, η δυνατότητα να φτιάξεις τα πάντα απ’ το τίποτα και να μπορέσεις με όποιο τρόπο θες «να βγάλεις πάνω στα μέταλλα το συναίσθημά σου». 


Επίσης, εδώ και 16 χρόνια παίρνει μέρος και σε εκθέσεις του εξωτερικού.
Για εκείνον, αρκεί η αληθινή αγάπη μαζί με άπλετη υπομονή και μεθοδικότητα για να πετύχει κανείς, ενώ δεν παρέλειψε να αναφέρει ως πολύ σημαντικό «συστατικό» την πρωτοτυπία, το να ψάχνεις να βρεις τι λείπει από την αγορά, να φτιάχνεις κάτι που δεν έχει ξαναβγεί.


Εμπνέεται από την καθημερινότητα, από όσα βιώνει και όσα αισθάνεται και αφιερώνει απλόχερα χρόνο στην τέχνη του, πάντα με γνώμονα να νιώσει χαρά και ικανοποίηση, όπως μας αναφέρει. «Να μπαίνεις στο εργαστήρι και να’ ναι το ησυχαστήριό σου. Γίνεται;»

Το όραμά του είναι να συνεχίσει να κάνει το «ευλογημένο» αυτό επάγγελμα, όπως το χαρακτηρίζει, με καλή υγεία, όρεξη και δημιουργικότητα, συνεχίζοντας να χαρίζει την αγάπη του στους μικρούς και μεγάλους -ασημένιους και μη- ήρωες.

acmeart06@gmail.com 
Τ: +30 210 8213723

Inacircle

Από τα πρώτα λεπτά της συζήτησής μας με την Ίνα Σαρρή από το «inacircle», η ίδια μας εκμυστηρεύτηκε : «Την πρώτη μέρα που έπιασα ασήμι στα χέρια μου ένιωσα χαρούμενος άνθρωπος», κι αμέσως μας ήταν ξεκάθαρη η σχέση της με την τέχνη του κοσμήματος. Από μικρή έφτιαχνε κοσμήματα με χάντρες, ημιπολύτιμες πέτρες ή μακραμέ και μεγαλώνοντας αφού άφησε τη σχολή γεωλογίας στην οποία είχε περάσει, αποφάσισε να σπουδάσει αργυροχρυσοχοΐα. Σε εκείνη την περίοδο της ζωής της αναφέρεται και η παραπάνω φράση, σε μία περίοδο ανακάλυψης και εισαγωγής στο μαγικό κόσμο των ασημένιων κοσμημάτων, αλλά και την εποχή που εκκολαπτόταν το προσωπικό εργαστήριο της Ίνας στη Θεσσαλονίκη.


Ξεκινώντας από ένα εργαστήριο που μοιραζόταν με 5 φίλες της, κατά το διάστημα που φοιτούσαν στη σχολή κοσμήματος, έφτασε το 2020 να ανοίξει δικό της στο κέντρο της πόλης. Εκεί φιλοτεχνεί κυρίως ασημένια κοσμήματα με ημιπολύτιμες πέτρες, εμπνευσμένα από καθημερινά ερεθίσματα όπως η αρχιτεκτονική, τα τοπία, η εξέλιξη και η κίνηση των πραγμάτων γύρω μας αλλά και το ίδιο το μέταλλο. Με έναν τρόπο, τροφή της Ίνας για δημιουργία είναι τόσο η καθημερινότητα όσο και η ίδια η διαδικασία της δημιουργίας, στην οποία μόλις αφοσιωθεί και αφιερώσει χρόνο αποδίδονται τα περίτεχνα κοσμήματά της.

Αυτό που τη γοητεύει περισσότερο σε αυτή την τέχνη είναι η απομόνωση από τον υπόλοιπο κόσμο κατά τη διάρκεια της κατασκευής και η εστίαση σε κάτι πραγματικά δημιουργικό και σημαντικό. Η ησυχία που έχει η κατασκευαστική διαδικασία σε αντίθεση με τη φασαρία του έξω κόσμου, και το κομμάτι του πώς μία σκέψη μπορεί να γίνει απτή δημιουργία κι έπειτα να εξελιχθεί σε συλλογή.


Μας είπε πως η έμπνευση δεν έρχεται μόνη της αν δεν πειθαρχήσει κάποιος στο να αφιερώσει χρόνο στη δουλειά του και μάλιστα υποστήριξε πως απαραίτητα στοιχεία για να πετύχει κάποιος σε αυτό το επάγγελμα είναι τα ερεθίσματα, η ψυχραιμία, αλλά και η πειθαρχία στη δουλειά, τα οποία σε συνδυασμό με τον απαραίτητο τσαμπουκά και τη δυναμικότητα, είναι η βάση για να κάνει κάποιος κάτι μόνος του.


Ταυτόχρονα ωστόσο, μας είπε πως η τέχνη του κοσμήματος είναι κατά βάθος μια βαθύτερη ανάγκη και θέληση, την οποία και η ίδια επιθυμεί να συνεχίσει να υπηρετεί με δημιουργικό τρόπο εξελίσσοντας τον εαυτό της και τα δημιουργήματά της με ψυχραιμία και αφοσίωση.

info@inacircle.gr 
Τ: +30 6982 705676

Apple named D

Η Ντορέττα Αρχοντάκη διατηρεί το εργαστήριό της στο Χαλάνδρι, όπου κατασκευάζει τα πανέμορφα κοσμήματά της με την υπογραφή του brand «Apple named D». Έχοντας εργαστεί για πολλά χρόνια ως γραφίστρια, συνειδητοποίησε κάποια στιγμή την ανάγκη της να δουλέψει με τα χέρια της, να αναβιώσει τις παιδικές της αγάπες της ζωγραφικής και της κεραμικής και να δημιουργήσει κάτι δικό της. 


Έτσι, κάνοντας ιδιαίτερα μαθήματα πάνω στο κόσμημα, καταρτίστηκε ανάλογα, και εδώ και 20 χρόνια κατασκευάζει ασημένια κοσμήματα με ημιπολύτιμες πέτρες. Για εκείνη, η τέχνη της κοσμηματοποιΐας είναι μία μικρογλυπτική, ένας τρόπος να πάρει μία ακατέργαστη πέτρα, είτε είναι βότσαλο είτε ελεύθερου σχήματος ημιπολύτιμος λίθος, και να δημιουργήσει ένα κόσμημα φτιαγμένο σύμφωνα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά αυτής της πέτρας.

Κύρια πηγή έμπνευσής της από πάντα ήταν η φύση: οι ματιέρες που έχουν τα βράχια, τα σχήματα που κάνει μία πέτρα, ένα λουλούδι στη γλάστρα, οι υφές των φύλλων. Και αυτό που τη γοητεύει πιο πολύ είναι ακριβώς το ότι μπορεί να φτιάξει ένα αντικείμενο που να μιμείται αυτές τις υφές και τους τρόπους που αναπτύσσονται οι φυσικοί σχηματισμοί. «Το γεγονός ότι θα μπορούσα να μεταφέρω τη φύση πάνω σε ένα αντικείμενο και να το φορέσω, να το έχω πάνω μου», όπως σημειώνει.


Έτσι και το ίδιο το όνομα της επιχείρησής της δεν είναι καθόλου τυχαίο, καθώς συνοψίζει στιγμές και αναμνήσεις με γεύση μήλου, θέες με τα χρώματα της γης και του ουρανού και άρωμα καλοκαιριού κάπου στην Κρήτη.

Όλα ξεκίνησαν μία μέρα που η Ντορέττα ήταν παιδάκι στο χωράφι του αγαπημένου της παππού στα Χανιά. Στην άκρη του γκρεμού είχε φυτρώσει μια αγριομηλιά, κι όταν η Ντορέττα πήγε να κοιτάξει καλύτερα, μαγεύτηκε από την εικόνα των γύρω βουνών και το σκηνικό που ανοιγόταν μπροστά στο μοναχικό δέντρο. «Ζήλεψα τόσο πολύ αυτό το δέντρο που μπορούσε κάθε μέρα που ξημερώνει να βλέπει αυτή την υπέροχη θέα της φύσης, που θέλησα να γίνω ένα μήλο πάνω σε αυτήν την αγριομηλιά». Έτσι, κάπου μέσα στη φράση «Apple named D», βρίσκεται η αγάπη της για τη φύση, η αγάπη της για την Κρήτη, και η μεγάλη αγάπη της για τον παππού Μιχάλη. Όλα όσα έχουν σημασία συμπεριλαμβάνονται σε ένα όνομα που ακόμη κι αν «δε διαβάζεται εύκολα» αντιπροσωπεύει ολόκληρη της κοσμοθεωρία της Ντορέττας και την ανάγκη που την ώθησε στο να φτιάχνει κοσμήματα.


Στόχος της είναι να επεκτείνει το brand της σε όλη την Ελλάδα, με κοσμήματα που θα αφήνουν την ίδια ξεχωριστή εντύπωση που αφήνει και το όνομά του, το οποίο μόλις το μάθεις δεν το ξεχνάς ποτέ.

AppleNamedD@outlook.com.gr
Τ: +30 6936 831213